|
Lezingen van Dirk
Ik houd van levendige, persoonlijke en doorleefde verhalen, liefst met beeld en geluid, prikkelende stellingen, humor, anekdotes en wijsheden uit alle windrichtingen. Daar streef ik dan ook naar bij mijn eigen lezingen. Honorarium: €200,00 + reiskosten, maar uitgangspunt is dat we beiden tevreden moeten zijn. Dus als de middelen bescheiden zijn, valt er over een ander bedrag te praten. Als de middelen ruim zijn, trouwens ook. De volgende lezingen geef ik graag, maar in overleg is méér mogelijk. |
|
|
“De zachte krachten zullen zeker winnen!”
Met deze woorden sprak Henriette Roland Holst (1869-1952) ruim 100 jaar geleden haar vertrouwen uit in liefde en menselijkheid. In onze verontrustende tijd van polarisatie en meedogenloos geweld wordt dit gemakkelijk als naïef en achterhaald beschouwd. Dirk van de Glind laat echter zien dat we dit vertrouwen niet alleen hard nodig hebben, maar dat het ook alleszins gerechtvaardigd is. Zeker voor wie gelooft in de Eeuwige, God, de Levensbron, of hoe je het goddelijk Geheim ook maar noemen wilt. Beeld: pngfree |
|
|
A.M. de Jong en 100 jaar Merijntje Gijzen
Deze lezing is eerder een voorstelling, compleet met beeld en geluid. In (bijna) anderhalf uur neem ik je mee op een boeiende ontdekkingsreis door leven en werk van A.M. de Jong (1888-1943) die nog altijd onthutsend actueel is. Je krijgt treffende, soms schurende, maar ook ontroerende, en humoristische passages te horen. En je krijgt fragmenten te zien uit onder meer de film Merijntje Gijzens jeugd (1936) en de gelijknamige tv-serie (1974). In 2025 is het 100 jaar geleden dat Het verraad, het eerste deel van de Merijntje Gijzencyclus verscheen. Ter gelegenenheid van dit jubileum zijn er drie bijzondere uitgaven verschenen, verkrijgbaar in de boekhandel:
Op de video hiernaast ben ik in gesprek met Stephan Komduur van BNNVARA over De dans op de vulkaan van A.M. de Jong: |
|
|
Gastvrijheid
Het is een natuurlijke reactie om bij het woord gastvrijheid de vraag te stellen hoever je daarmee moet gaan. Zo zijn er mensen die vinden dat de grens van de gastvrijheid van Europa allang ruimschoots overschreden is. In deze lezing ga ik op zoek naar meerdere kanten en diepere lagen van gastvrijheid. Volgens mij begint die met een open, ontvankelijke houding waarmee je niet alleen mensen welkom kunt heten, maar ook ándere meningen, ándere culturen, nieuwe inzichten en resultaten van de wetenschap. En misschien zijn de belangrijkste vragen wel of we ons op onze plaats weten in het universum, en of we welkom kunnen heten wat er in onszelf om aandacht vraagt. |
|
|
Levenskunst als weg naar vrede
Levenskunst is volgens mij het vermogen in vrede te leven met onszelf en anderen. Nu kan het leven op vele manieren geleefd worden en levenskunst zal dan ook niet voor iedereen hetzelfde betekenen. Toch ga ik in deze lezing op zoek naar wat voor ieder mens in min of meerdere mate geldt. Daarvoor ga ik te rade bij grote leraren van de mensheid en bij verschillende religies en tradities: welke wegen naar vrede wijzen zij? Centraal staat daarbij de vraag waar onze éigen mogelijkheden liggen om de weg naar vrede te vinden en te gaan. Daarbij is het mijn overtuiging dat wat wezenlijk goed is voor onszelf, ook goed is voor de wereldvrede. |
|
|
Waag te sterven, Christendom.
En geloof in je opstanding Christelijk geloven bevindt zich op een breuklijn tussen wat onherroepelijk voorbij is en wat meer dan ooit nodig is. Door het cultiveren van onvermogen en afhankelijkheid komen gelovigen niet in hun kracht te staan. Door alsmaar weer te wijzen op gehoorzaamheid aan een Goddelijke autoriteit worden mensen niet aangemoedigd zichzelf te verstaan en te waarderen, maar eerder te wantrouwen en te minachten. Door de aarde te benaderen als een slechts tijdelijke verblijfplaats wordt een gevoel van niet thuis zijn in het eigen lijf en in de wereld gevoed. In deze lezing pleit ik voor universele menselijkheid: we maken deel uit van hetzelfde universum en zijn organisch en principieel met alles en iedereen verbonden. Daarbij is de omslag van een negatief naar een positief mensbeeld essentieel. |
|
|
Compassie:
Van polarisatie naar verbondenheid ‘Of we leren als broeders en zusters samen te leven, of we gaan als een stel idioten ten onder,’ zei Martin Luther King. In onze gepolariseerde samenleving staan mensen tegenover elkaar en worden harde woorden, beledigingen en zelfs geweld niet geschuwd. Maar we komen er niet als we menen dat we negativiteit buiten onszelf en in de ander moeten bestrijden en daarbij niet bereid zijn naar onszelf te kijken. Gelukkig wordt het verlangen naar compassie, naar meer zachtheid en begrip, door steeds meer mensen gevoeld. Het is dit verlangen dat in deze lezing van harte ondersteund wordt. We kijken naar inspirerende en praktische voorbeelden van compassie. Hoe kunnen we, ook in het vaak weerbarstige leven van alledag, zelf leven met meer compassie? |
|
|
Leven met stress en depressie
Velen lijden onder de toenemende druk van onze prestatiemaatschappij: burn-out en depressiviteit komen vaak voor. In deze lezing verken ik eisen die – vaak stilzwijgend en onbewust - aan ons worden gesteld: waar komen ze vandaan en zijn ze reëel? Wat is stress eigenlijk en hoe kunnen we daar op een gezonde manier mee omgaan? Wat betekent het om depressief te zijn? En wat zegt het over ons als we lijden aan een depressie? Nadenken over stress en depressiviteit voert tot wezenlijke vragen over wat het betekent mens te zijn. In deze lezing ga ik ze niet uit de weg. Ik hoop dat we door deze lezing herademen kunnen en wat meer licht en ruimte in ons leven zullen ervaren. |
|
|
De Tien Geboden als program voor het leven In een tijd waarin velen de mond vol hebben over vrijheid is het niet zo gek dat ‘de Tien Geboden’ een wat stoffig imago hebben gekregen. Wie meent dat vrijheid betekent dat we domweg kunnen doen en laten wat we willen, zal zich weinig gelegen laten liggen aan regels van minstens drieduizend jaar oud. In deze lezing wil ik laten zien dat die oude woorden in feite een pleidooi vormen voor waarachtige vrijheid en dus bijzonder geschikt zijn als program voor het leven. En dat zelfs een doorgewinterde atheïst er aanwijzingen in kan vinden voor een zinvol bestaan – ook in die geboden die met God te maken hebben! |
|
|
De kunst van oud(er) worden
In reclamespotjes en tijdschriften zijn het vooral supergezonde pensionado’s die het beeld van de ouder wordende mens bepalen. Vanaf de covers van boeken over de overgang kijken vooral kwieke dames in trendy kleding ons levenslustig aan: ‘Wij doen nog volop mee en reken maar dat we ook seksueel nog actief zijn!’ Deze opgeklopte beeldvorming maakt het eerder lastiger dan gemakkelijker om oud te worden. In deze lezing breek ik een lans voor het bewust aanvaarden en doorleven van ouder worden, omdat het behalve ongemak ook mogelijkheden met zich meebrengt. Wanneer verantwoordelijkheden voor kinderen en samenleving afnemen en ons lijf ons beperkingen gaat opleggen, kan onze blik anders worden, meer naar binnen gericht en op wat van wezenlijk belang is. |
|
|
Meditatie en humaniteit
Er wordt wel gedacht dat meditatie een vorm van spiritueel egotrippen is en dat degene die mediteert zich min of meer afsluit voor de wereld. Maar meditatie is treffend omschreven als ‘stoppen met vluchten en zien wat is.’ Wie de stilte zoekt, vindt niet automatisch rust en tevredenheid, maar kan stuiten op onrust en demonen, zoals ook Boeddha en Jezus ondervonden. Toch is meditatie aan te bevelen omdat het ons kan helpen dichter bij het wezen van onze menselijkheid te komen en van daaruit te leven. Dat lijkt ingewikkeld, maar is het niet. Hoewel… In deze lezing vertel ik ook over m’n eigen ervaringen met meditatie en gaan we wellicht met elkaar momenten van meditatieve stilte aan. |
|
|
Leef wat je bent en doe wat je wilt
Er is geen ellende op de wereld omdat mensen maar doen wat ze willen; er gaat zoveel mis omdat we vaak de moed niet hebben te doen wat we wérkelijk willen. Ik ga uit van een positief mensbeeld, maar laat ook zien hoe het goede in ons verstopt raakt door een laag van aangekoekt vuil van negatieve ervaringen en misleidende overtuigingen. Daar komt bij dat we in onze jachtige prestatiemaatschappij voortdurend worden gestimuleerd onszelf voorbij te hollen en het gevaar lopen terecht te komen in een leven dat niet het onze is. Deze lezing is een uitnodiging onszelf serieus te nemen, te aanvaarden en lief te hebben en van daaruit volmondig ja te zeggen tegen het leven. |
|
|
De Bijbel zonder vrome praatjes
Het Oude Boek roept op iedere bladzijde op tot waarachtige menselijkheid. Het legt een onvoorwaardelijk geloof in onze menselijke mogelijkheden aan de dag en biedt een schat aan verhalen waarin het streven naar een zinvol bestaan het leidmotief is. Maar het laat ook met groot psychologisch inzicht zien hoe dat streven verwrongen kan raken. En hoe het tot mislukking en ellende kan leiden, zowel op het persoonlijke als op het maatschappelijke vlak. Graag blaas ik het starre dogmatische stof van oude verhalen en laat Bijbelse figuren opstaan als mensen van vlees en bloed die ons uitnodigen tot een zinvol bestaan. |
|
|
Jezus zonder vrome praatjes
Ik vind het doodzonde dat de naam Jezus door de vrome praatjes van zalvende predikers met het opgeheven vingertje voor velen onverstaanbaar is geworden. Ik vind het onverdraaglijk als zijn onvoorwaardelijke vertrouwen in de mens verborgen wordt onder een verstikkende deken van onvermogen en schuld. Dit is geen wetenschappelijk, theologisch doorwrochte lezing maar een persoonlijk en vrijmoedig verslag van een zoektocht naar ruimte en licht. Voor fundamentalisten zou het een beproeving kunnen zijn. Maar ik hoop dat ik met mijn verhaal zoekers naar zin en betekenis – gelovend en niet (meer) gelovend - zal verrassen en inspireren. |
|
|
Levenswijsheid van natuurvolken
In deze lezing besteed ik vrij uitgebreid aandacht aan de plaats van de mens in het Deze lezing is bedoeld als een leerzame ontdekkingsreis in een fascinerende wereld. We proberen zicht te krijgen op de plaats van de mens in het universum zoals natuurvolken dat ervaren en leven. Het is voor ons, als doorgewinterde westerlingen, echter niet eenvoudig om hun leefwereld te begrijpen. Aan de ene kant kunnen ons superioriteitsgevoelens in de weg zitten, aan de andere kant de neiging ‘Indianen’ als ‘Edele Wilden’ te romantiseren. De nog altijd lastige verhouding tussen natuurvolken en de westerse wereld komt dan ook zeker aan bod. Net als wat moderne mensen en natuurvolken van elkaar zouden kunnen leren. |
|
|
Levenswijsheid uit het Hindoeïsme
Begrippen als Karma, Yoga en Reïncarnatie zijn in ieder geval als woorden wel min of meer bekend bij de meesten van ons. Maar het Hindoeïsme heeft heel wat meer te bieden. Het is een complexe wereld met een uitgebreid pantheon en talloze rituelen en gebruiken. Als we er als buitenstaanders binnengaan, kijken we onze ogen uit en net als we denken er iets van te begrijpen, stuiten we op iets dat daarmee in tegenspraak lijkt. In deze lezing blijft veel onbesproken, maar probeer ik tot het wezen van het Hindoeïsme door te dringen. En vandaaruit ook onszelf te bevragen: wat doen we hier eigenlijk in dit leven, op deze planeet, in dit gigantische universum? |
|
|
Levenswijsheid uit het Boeddhisme
Met deze lezing volgen we het spoor van prins Siddharta Gautama die geraakt wordt door het lijden dat hij buiten de paleismuren ziet, zijn luxueuze leven achter zich laat en op zoek gaat naar verlichting. We zien hoe hij in meditatie gaat en de Boeddha wordt – degene die diep en waarachtig wéét. We verdiepen ons met hem in de bronnen van lijden en in de Edele Waarheden die hij formuleerde. Als Jezus en Boeddha elkaar ontmoet hadden, zouden ze geen ruzie gemaakt hebben, maar elkaar geholpen hebben ieder hun eigen inzichten te verrijken en verdiepen. Dat is wat wij ook kunnen doen als we ons verdiepen in het Boeddhisme. |
|
|
Levenswijsheid uit Confucianisme en Taoïsme
Voor wie opgegroeid is met de overtuiging dat er slechts één waarheid is, zal het een vreemd idee zijn dat een Chinees zowel Confucianist als Taoïst kan zijn. Maar ik hoop dat we door deze lezing zullen inzien dat we zelf ook gebruik kunnen maken (en dat waarschijnlijk al lang doen) van de weg van Confucius én van de weg van Lao Tse. Want soms móeten we Confucianist zijn en soms móeten we Taoïst zijn. En hoe meer we ons van beide wegen bewust zijn, hoe meer grip we op ons leven krijgen. En hoe meer we weten dat we het toch geen moment in handen hebben. |
|
In overleg is méér mogelijk.
|
|
|
