‘Als je haast hebt, ga dan zitten’ oosterse wijsheid Wie zijn wij, wat maakt ons menselijk, waar komen we vandaan, waar ligt onze oorsprong en waar gaan we naar toe? Hoe ziet de toekomst van onze aarde er uit en welke rol kunnen we daarin spelen? In onze jachtige prestatiemaatschappij lopen we het risico onszelf voorbij te hollen. We moeten voldoen aan eisen van anderen en als we niet oppassen komen we terecht in een leven dat niet het onze is. Dit is echter een boek om langzaam te lezen, want net zoals het leven zelf, geeft het zijn geheimen maar langzaam prijs. We worden uitgenodigd over de grote vragen van het leven na te denken, niet alleen met het hoofd, maar ook met het hart en de buik. Compassie is hierbij het sleutelwoord. Met tal van praktische voorbeelden, anekdotes en wijsheden uit alle windrichtingen wordt een heldere visie op onze universele menselijkheid ontvouwd. Dit boek is een uitnodiging onszelf serieus te nemen. Leef wat je bent - daar wordt het leven mooier en de wereld beter van. |
ISBN 9789492421500 264 blz. €20,00 Verkrijgbaar in de (online) boekhandel, maar ook te bestellen via het contactformulier of dvdglind@hotmail.com Bijdrage verzendkosten: €2,50 Geen verzendkosten voor bestellingen van €20,00 en meer. Over dit boek Van jongs af aan heb ik geluisterd en gekeken, gedroomd en gedacht, gemijmerd en geschreven. Jarenlang heb ik les gegeven over de wondere wereld van geloven en denken en me verdiept in het Oude Boek, zoals ik de Bijbel graag noem, en in nogal uiteenlopende culturen en tradities, religies, filosofieën, denkbeelden en stromingen. Uit al die schatkamers heb ik zoveel rijkdom verzameld dat ik die onmogelijk voor mezelf kan houden. In dit boek heb ik schatten van wijze mensen uit alle windstreken verzameld en ze op m’n eigen manier uitgestald. Ik geloof dat ze belangrijk zijn in een wereld die bedreigd wordt door plat eigenbelang en dat ze een uitweg kunnen bieden uit angst en bruut geweld. Ik geloof dat deze wijsheden je kunnen helpen de weg terug te vinden naar wie en wat je werkelijk bent en daarmee naar een zinvol en rijk bestaan. Dit is een boek om tijd voor te nemen. Of liever: dit boek nodigt je uit om tijd te nemen voor jezelf. Zie elk hoofdstukje maar als een bankje langs je weg om even tot rust en op adem te komen. Je treft er dan ook nogal wat witregels in aan: als je dan toch op je gemak zit, kijk dan maar rustig om je heen terwijl je mijmert over wat je gelezen en gezien hebt. En als er een bankje is dat een prettig uitzicht of waardevol inzicht biedt, kom er dan vooral nog eens terug. Verwacht van dit boek geen wonderen – die zul je zelf moeten verrichten. En daar ben je toe in staat. Ik hoop van harte dat dit boek er aan bijdraagt dat te geloven en je levensweg in vertrouwen te gaan. 1. Onderzoek het zelf ‘Onderzoek mijn woorden zoals je goud onderzoekt op de markt.’ zei de Boeddha (6e eeuw v.Chr.) tegen zijn leerlingen. ‘Neem ze niet domweg aan omdat ik het zeg, of omdat het al zo lang zo gezegd is, of omdat iedereen het zegt, maar onderzoek ze met je hart.’ In het oude India (en niet alleen toen en daar…) moest je op de markt goed oppassen voor oplichters. Vooral met goud werd veel geknoeid. Je kon niet zomaar afgaan op het woord van de verkoper. Kocht je goud dan deed je er verstandig aan het goed te onderzoeken op echtheid en zuiverheid. Had het de juiste glans, de juiste hardheid en het juiste gewicht? Op de levensbeschouwelijke markt wordt er ook nogal wat aange boden. In de eerste plaats natuurlijk door wereldgodsdiensten als Jodendom, Christendom, Islam, Hindoeïsme en Boeddhisme. Daarnaast door stromingen als Humanisme en Socialisme. Geen van deze hoofd stromingen ontkwam aan een reeks van afsplitsingen en vernieuwingen zodat er een overvloed aan richtingen en groeperingen ontstaan is. Vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw kwam daar nog eens een ongekende kruisbestuiving bij die leidde tot een woud van inzichten en mogelijkheden waar je gemakkelijk in verdwaalt. Wat is waar? Wie heeft gelijk? Er zijn mensen die zeggen dat wanneer er zoveel beweerd wordt over de grote vragen van het leven, het wel allemaal onzin moet zijn. Waarom zou je je bij één van die gelijkhebberijen aan willen sluiten? Ik begrijp die overweging maar ga toch voor een andere weg: als zoveel mensen bezig zijn met de grote vragen van het leven dan zouden die vragen wel eens wezenlijk kunnen zijn voor ons mens-zijn. Wie zijn wij? Wat maakt ons menselijk? Waar komen we vandaan? Waar ligt onze oorsprong? Waar gaan we naar toe? Wat is de dood? Hoe is de toekomst van onze aarde en welke rol kunnen (moeten?) wij daarin spelen? In dit boek wil ik over dit soort vragen nadenken. En ja, daarbij beweer ik van alles. Dat moet je dus niet zomaar aannemen, maar ‘onderzoeken zoals je goud onderzoekt op de markt.’ Natuurlijk ben je ook groot geworden met een bepaalde kijk op het leven, heb je bepaalde overtuigingen, normen en waarden meegekregen. Er wordt ons bij het opgroeien van alles geleerd en als we (heel) jong zijn nemen we dat meestal aan zonder er over na te denken. En toch kan het volgens mij niet anders of er komt een moment waarop je begint aan ‘zelfstandig onderzoek’. Zijn dit de waarheden waarmee ik leven wil en kan? ‘Onderzoek alles en behoud het goede’ staat er in het Oude Boek. Dat lijkt me een prima uitgangspunt: niets uit de weg gaan of bij voorbaat uitsluiten, open staan voor alles dus. Maar niet zonder zorgvuldig onderzoek. ‘Allemaal goed en wel,’ zal iemand misschien opmerken, ‘maar hoe ga je je onderzoek inrichten? Hou kun je zeker weten of iets werkelijk waar is?’ Probeer het eens met dit boek, zou ik zeggen. Want dit boek is geen boek om zomaar even te lezen. Je zou me blij maken wanneer je het zorgvuldig en kritisch leest. En al helemaal wanneer ik iets beweer: wees dan alert en ga na of het volgens jou klopt. Hoe? Wel, hier komt zo’n bewering waar je eens goed over na kunt denken: ‘Diep van Binnen wéét je of iets waar is of niet.’ Denk er over na. Maar niet alleen met je hoofd. Laat je hart ook meedoen. En je buik. Laat de bewering maar eens rondzingen in je gedachten en gevoelens – Diep van Binnen. Probeer niet meteen tot een ant woord te komen, maar slaap er een nachtje over. Of een paar nachten. Heb vertrouwen in je mogelijkheden en vroeg of laat zul je weten wat waar is. In dit boek wil ik laten zien waarom en waardoor de bewering over ‘Diep van Binnen’ waar is. Ik wil graag vertellen wie en wat wij als mensen zijn en hoe het in en bij ons – en tussen ons – werkt en niet werkt. Je bent dus gewaarschuwd: ik ga heel wat beweren. Je hebt dan ook veel te onderzoeken als goud op de markt. 2. De lege kamer ‘Ik heb ontdekt dat alle ellende voortkomt uit het feit dat een mens niet gelukkig kan zijn alleen in een lege kamer.’ Blaise Pascal (1623-1662). We houden van heel veel dingen maar daar is ‘niets’ niet bij. En altijd weer jagen we iets na; willen we iets bereiken, willen we iets vergaren, willen we iets hebben. Of iemand. Het lijkt er op of we zijn opgezadeld met een verlangen dat nooit helemaal bevredigd kan worden. We horen van iets nieuws en zetten onze zinnen daarop. Op de een of andere manier maken we onszelf wijs dat als we dit hebben bereikt of wanneer we dat eindelijk in ons bezit hebben, we volmaakt gelukkig zullen zijn. De reclamejongens spelen daar handig op in. En terwijl we diep van binnen wel weten dat het niet (helemaal) waar is, houdt de jacht ons in beweging. Maar waarheen zijn we op weg? Is het werkelijk een verlangen dat ons steeds weer verder laat reiken? Of is het de angst voor een leegte waarvoor we weglopen? Het is waarschijnlijk niet zonder reden dat vermaak ook wel ‘afleiding’ wordt genoemd. Of ‘vrije tijdsbesteding’. Beide termen komen op me over alsof het leven zelf en de tijd die daar nu eenmaal mee gemoeid is in de eerste plaats als problemen worden ervaren. Waarvan je dus afgeleid moet worden of waar je in het beste geval op een zo prettig mogelijke manier doorheen moet zien te komen. Maar stel nou eens dat het zou lukken niet verder op zoek te gaan naar afleiding. En dat je je om zou draaien om die dekselse leegte waarvoor je op de vlucht bent eens wat beter te bekijken en te onderzoeken: is de leegte wel dat griezelige, knagende zwarte gat waarvoor je het tot nu toe gehouden hebt? De leegte of ‘het niets’ is hard aan een stevige opwaardering toe. Want zonder niets zou het leven niet mogelijk zijn. De materie zelf, de grondstoffen van ons bestaan, de atomen waaruit we zijn opgebouwd, bestaan voor 99,999… % uit niets. Om de kern van protonen en neutronen draaien de elektronen met een enorme snelheid. En zonder al dat niets zou die beweging niet mogelijk zijn; zou de materie niet kunnen bestaan en zou het leven zoals wij dat kennen er niet zijn. Niets is dus onvoorstelbaar belangrijk voor ons en er is onvoorstelbaar meer niets dan er iets is. Waarom zijn wij dan zoveel liever bezig met iets dan met niets? Ik durf te wedden dat er in je agenda veel meer iets staat dan niets. En daar is het niets opeens niet eng meer maar waarschijnlijk bijzonder welkom. Dit zou kunnen helpen ook andere vormen van niets minder eng te vinden en er zelfs van te leren houden. Pascal zag de oorsprong van ellende in het onvermogen van mensen alleen te kunnen zijn in een lege kamer. Zonder medemens dus. Zonder spullen. En zonder afleiding. Iemand die het gelukt is te leven in zo’n lege kamer was Nelson Mandela (1918-2013), de grote leider van Zuid-Afrika die zoveel indruk heeft gemaakt door zijn geweldloze en liefdevolle benadering van mensen die verantwoordelijk waren voor zijn jarenlange gevangenschap en voor de onderdrukking van zijn volk. Als zwarte advocaat had hij in zijn jonge jaren echter gekozen voor het geweld tegen de blanke repressie. Toen hij opgepakt en berecht werd, ontliep hij ternauwernood de doodstraf en werd tot levenslang veroordeeld. Uiteindelijk zou hij 27 jaar in de gevangenis doorbrengen. Jarenlang in een lege kamer kan een mens tot wanhoop, wrok of waanzin brengen. Maar op de een of andere manier is Nelson Mandela er in geslaagd met die leegte te leven. Ik vermoed dat die uiterlijke leegte hem naar zijn innerlijke leegte gevoerd heeft; dat hij die onder ogen heeft durven zien en vervolgens ontdekt heeft dat die leegte niet een beangstigend zwart gat is maar ruimte waar liefde gedijen kan. Of nog gekker: dat het niets nodig is voor de beweging van liefde. Het niets heeft in ieder geval één voordeel: Alles is nog mogelijk! Wees dus niet bang om alleen te zijn in een lege kamer. Wees niet bang voor de lege kamer Diep van Binnen. Het zijn schatkamers die elkaar over en weer intens verrijken. |
Inhoud Over dit boek Deel 1. Wees wat je bent 1. Onderzoek het zelf! 2. De lege kamer 3. Zoals het weer 4. Uit je paradijs verdreven 5. Een tijd van grote verwarring 6. Je moet zoveel… 7. De spagaat 8. Ga nooit tegen je diepste gevoel in 9. Je bestemming 10. Ik is niet bang 11. Je luiken open of dicht 12. Liefde of angst 13. Waar we het niet meer weten wordt het leuk! 14. Barsten 15. Geluk 16. De kortste weg naar jezelf 17. Binnenstebuiten en buitenstebinnen 18. Verwondering 19. Verre wonderen – waar kom je vandaan? 20. Wat je bent 21. Je ziel in de wereld van de dingen 22. Je plek in de wereld en de ontwikkeling van je ego 23. Als je vlucht in de groep 24. Goed of kwaad? 25. Doe wat je wilt! 26. Het kwaad als verwrongen goed 27. Uit balans 28. Frustratie, surrogaat en compensatie 29. Voedsel 30. Stilte Deel 2. Leef wat je bent 31. Tot hier… 32. En verder… 33. Licht! 34. Een teveel eisende samenleving 35. Een oneerlijke samenleving 36. Een vervreemdende samenleving 37. Frustratie 38. Woede en verdriet 39. De bitterheid van agressie en geweld 40. Alsjeblieft, leg je wapens neer! 41. Je ziel wil gehoord worden 42. Stoppen met vluchten 43. In stilte 44. Uit de diepte of de breedte 45. De rups en de cocon, de stilte en de vlinder 46. Eenheid 47. Verbondenheid 48. Tijd en ruimte 49. Van slachtofferrol naar verantwoordelijkheid 50. Op jou komt het aan! 51. Wees goed voor jezelf! 52. Doe wat je doet 53. Houd je kanalen open 54. Op de schouders van reuzen 55. Geloven en weten 56. Oefenen om mens te zijn 57. Oefenplaatsen voor menselijkheid 58. Overgave 59. Leven en dood 60. Liefde Leermeesters en bronnen Compassie |